Czaprak, inaczej zwany potnikiem, jest specjalnym pokryciem z tkaniny. Jego obowiązkiem jest ochrona końskiego grzbietu. Dodatkowo wchłania on pot konia podczas szybkiej jazdy oraz ochrania grzbiet zwierzęcia przed otarciami. Czapraki stworzone są z różnorodnych materiałów. Dlatego kluczowe jest, aby zwracać szczególną uwagę na jego trwałość wykonania względem utraty odcienia i wycierania.
Jak zostało wspomniane, głównym zadaniem czapraka jest zapewnienie bezpieczeństwa dla konia. Umożliwia on zapobiegać urazom, które może być przyczyną tarcia siodła bezpośrednio o skórę i sierść zwierzęcia. Zwłaszcza dotyczy to miejsca, gdzie siodło może się lekko przesuwać. Ponadto czaprak umożliwia utrzymywanie siodła w czystości, ponieważ minimalizuje wytwarzanie potu. Dobrze wybrany czaprak, umożliwia rozłożyć nacisk siodła oraz go zamortyzować.
Kupując odpowiedni czaprak dla konia, warto także wiedzieć o padach. Posiadają one bardzo zbliżoną funkcję do czapraków, jednak wyróżniają się większą grubością. Ich gęstość wypełniania oraz gramatura jest wyższa. Najczęściej nie mają one nylonowych pasków, które pozwalają przypiąć je do siodła. Wyróżnia je także poziome i rzadsze pikowanie, co zapewnia większą objętość, umożliwiając uzyskanie lepszej sprężystości. Pady dobrze odnajdują się w przypadku dużego wysiłku, jakim obciążony jest koń. Jednak warto wiedzieć, że w przypadku mocno przylegającego siodła, pad może się pod nim nie zmieścić, co odbije się negatywnie na końskim grzbiecie.
Przede wszystkim kupno potnika, powinno uwzględniać daną dyscyplinę jeździecką, jaka jest uprawiana przez użytkownika, a także od roli jaką ma on pełnić np. ochronna, ułożenie siedziska, czy korygująca. W przypadku dobrze dopasowanego siodła, standardowy czaprak będzie optymalnym rozwiązaniem.
Kupując dany potnik warto zwracać szczególną uwagę na:
rozmiar – musi być wyprofilowany względem danego modelu siodła. Jego kształt musi układać się z linią siodła. Najlepszy czaprak nie może zwarto przylegać swoją środkową częścią do grzbietu konia. Kolejnym istotnym znaczeniem jest sam rozmiar zwierzęcia, dlatego też producenci stosują odpowiednie skróty, które mają ułatwić dopasowanie danego czapraka pod wielkość konia.
Materiał i wypełnienie – warto zwrócić uwagę na to, aby tkanina, z którego jest wykonany czaprak, pozwalał bezproblemowo przepuszczać powietrze, tak aby zapewniał on optymalną cyrkulację. Zwłaszcza Większość czapraków produkowana jest z tworzywa naturalnego, a ich długość i jakość materiału, jest rozmaita. Kolejny materiał, który można spotkać na rynku, jest alcantara. Ten rodzaj materiału podobny jest do zamszu, uznawana za stylową, jednak łatwo traci kolor. Rzadziej można natknąć się na czapraki, których poszycie stworzone zostało z polaru. dany rodzaj tkaniny nie sprawdza się w przypadku upalnych dni, ponieważ nie zapewnia optymalnej cyrkulacji powietrza. Następną istotną kwestią jest wypełnienie. Cienkie czapraki zapewniają optymalną przewiewność, natomiast grubsze pozwalają lepiej amortyzować jazdę.
Czapraki wyróżniają się różnymi modelami, które umożliwiają dopasowanie ich do indywidualnej specyfikacji siodła. Istotną różnicą jest szerokość oraz długość czapraka. Dlatego siodło ujeżdżeniowe, nie powinno wychodzić poza czaprak, ani naciskać na jego lamówkę, co może powodować bolesne otarcia. Wśród tego typu sprzętu jeździeckiego odnaleźć można:
czapraki wszechstronne – charakteryzują się minimalnie bardziej wydłużonym siodłem, względem czapraka skokowego oraz subtelnym zaokrągleniem. Jak sama nazwa wskazuje, nadają się pod siodła wszechstronne, jednak sprawdzają się także w zestawie ujeżdżeniowym lub skokowym. Są odpowiednie do trenowania skoków i ujeżdżania, dzięki temu umożliwiają uniknięcie częstej zmiany potnika.
czapraki skokowe – są stosowane do skoków przez przeszkody. Najczęściej spotykane są krótsze modele od ujeżdżeniowych. Ich zadaniem jest ochrona grzbietu, przed przemieszeniem się siodła – co najczęściej dzieje się właśnie w przypadku skoku. Zostały stworzone z myślą o komforcie zwierzęcia.
czapraki ujeżdżeniowe – inaczej nazywany dresażowym. Charakteryzują się dłuższym rozmiarem oraz wycięciem w kłębie, co pozwala zapewnić maksymalną wygodę konia podczas ujeżdżania.
Ponadto czapraki oznaczone są konkretnymi symbolami. Kupując konkretny czaprak, warto wiedzieć jaki charakteryzuje go podział:
VS – inaczej czaprak wszechstronny, pasujący do większości siodeł.
DR lub DL – model ujeżdżeniowy dopasowany do siodeł ujeżdżeniowych.
SR – czaprak skokowy, którego głównym zadaniem jest zmniejszenie potliwości konia podczas wykonywania skoków.
VSS – model wszechstronny/skokowy
VSD – czaprak wszechstronny/ujeżdżeniowy.
Podział dla kuców:
PVS – czaprak wszechstronny
PVSS – czaprak wszechstronny/skokowy
PVSD – czaprak dla konia wszechstronny/ujeżdżenowy
PDR/PDL – czaprak ujeżdżeniowy
PSR – czarpak skokowy.
Klasyfikacja pod względem użytkowania:
– czapraki przeznaczone do jazdy klasycznej (wszystkie powyższe),
– czapraki do jazdy westernowej,
– pady do jazdy na oklep,
– pady pod pasy do lonżowania.
Polecani producenci czapraków
Przede wszystkim należy wybierać sklepy jeździeckie, w których można odnaleźć rekomendowanych producentów. Na rynku istnieje wiele firm, które zajmują się produkowaniem sprzętu jeździeckiego, jednak warto wybierać te, które są polecane przez pasjonatów jeździectwa np. czaprak Eskadron, czy czaprak Horze. Firma Eskadron jest, najbardziej szanowana na rynku. Przedsiębiorstwo cechuje się produktami wysokiej jakości oraz odpornością sprzętu. Następnym przedsiębiorstwem, które, specjalizuje się w akcesoriach dla koni, do stajni i jeździeckich, jest Horze. To norweska firma ceniona, zwłaszcza za asortyment dla koni, który jest produkowany z najwyższą starannością. Wyróżnia ją bardzo dobra funkcjonalność, która łączy w sobie styl i wygodę. Innym cenionym producentem jest marka York, której siedziba znajduje się w Polsce. Firma oferuje różnorodny asortyment jeździecki, przeznaczony zarówno dla koni jak i ich użytkowników.